Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012

Ήθελε λέει νάναι λεύτερος, σκοτώστε τον!





"Η Ελλάδα κάνει πάντα το παιγνιδάκι των Μεγάλων δυνάμεων!", έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης σε συνέντευξή του στη Γαλλική Ραδιοφωνία το 1955.

 Για τις ημέρες που περνάμε!

Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012

Όταν ζηλεύουμε ήθος και ταπεινότητα



Είδα την ταινία της Αλίντας Δημητρίου "Τα κορίτσια της βροχής". Είναι η τρίτη μιας τριλογίας που αφιερώνει στους αγώνες των γυναικών στην Κατοχή αρχικά, στο Βουνό με το Δημοκρατικό Στρατό στη δεύτερη και ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών στην τρίτη. Αφηγήσεις γυναικών χωρίς σταματημό, η μία μετά την άλλη και ξανά πάλι, δεν παρεμβαίνουν άλλα πρόσωπα ούτε άλλες εικόνες. Βλέπουμε και ακούμε μόνο γυναίκες, κοπέλες τότε, που φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν και άντεξαν, δεν μίλησαν, δεν κατέδωσαν, δεν έκαναν δήλωση.

Δύσκολο να καταγραφεί ο προφορικός λόγος και να γίνει ιστορία. 

"Τις τελευταίες δεκαετίες οι ιστορικοί προβληματίζονται έντονα γύρω από το ζήτημα της «προφορικής μνήμης» και πώς αυτή προσεγγίζεται ή αποτυπώνεται φιλμικά, τη σχέση μεταξύ ατομικής και συλλογικής μνήμης, τον ρόλο της βιωμένης εμπειρίας... Η προφορική ιστορία αναδεικνύεται προνομιακό εργαλείο για να μελετηθούν οι τρόποι με τους οποίους τα δρώντα υποκείμενα εκφράζουν ρήξεις μέσα στον ιστορικό χρόνο, εμπειρίες ανάτασης, αλλά και οδύνης. Αναμφίβολα, η προφορική ιστορία συνδέεται επίσης με τον εκδημοκρατισμό της Ιστορίας και την ανάδειξη προσώπων που είχαν αποκλειστεί ή είχαν περιθωριοποιηθεί στην ιστορική αφήγηση" (Από το αφιέρωμα στην Αυγή της περασμένης Κυριακής).

Κι επειδή ο νούς κάνει ταξίδια περίεργα, θυμήθηκα την πρώτη στροφή από την Μπαλάντα του Κυρ Μέντιου του Κώστα Βάρναλη και μετά μου ήρθε στο νου η εκδήλωση που οργανώσαμε ως Πολιτιστικό του Πολυτεχνείου λίγο μετά το θάνατό του μπάρμπα Κώστα, όπου μίλησε η Έλλη Αλεξίου (όταν πήγα να την πάρω από το σπίτι της κάπου στην Αλεξάνδρας, ήταν έτοιμη, κοκέτα πάντα, με κομψά πασουμάκια και καλοχτενισμένο κότσο, μου έδωσε να κρατώ ένα σακούλι με κουλουράκια να τα δώσω λέει στο Βασίλη Ρώτα που επίσης θα ήταν στη γιορτή).

Δε λυγάνε τα ξεράδια
και πονάνε τα ρημάδια!
Kούτσα μια και κούτσα δυο,
της ζωής το ρημαδιό.

Mεροδούλι, ξενοδούλι!

Δέρναν ούλοι: αφέντες, δούλοι·
ούλοι: δούλοι, αφεντικό
και μ' αφήναν νηστικό.

...................................

Xάιντε θύμα, χάιντε ψώνιο,

χάιντε Σύμβολον αιώνιο!
Aν ξυπνήσεις, μονομιάς
θά ρτει ανάποδα ο ντουνιάς.                  

Kοίτα! Oι άλλοι έχουν κινήσει
κ' έχ' η πλάση κοκκινήσει
κι άλλος ήλιος έχει βγει
σ' άλλη θάλασσ', άλλη γη".



Αλλά, είπαμε, ο νούς ταξιδεύει και να ομολογήσω ότι το ταξίδι είχε ξεκινήσει κάπως αλλιώς. Από τον Κύρ Αντώνη του Μάνου Χατζηδάκη ξεκίνησε λόγω της μέρας (και θυμήθηκα το καλοκαίρι του 1974), πήγε αμέσως στην άλλη φιγούρα με αντίστοιχη προσφώνηση, στον Κυρ Μέντιο και η πρώτη (ή μήπως και η τελευταία;) στροφή με έφερε στα Κορίτσια της βροχής... 

Είπε γι' αυτά τα κορίτσια  η Αλίντα Δημητρίου: 

"... Είναι αυτές που έλαβαν μέρος στη Νομική και μετά στο Πολυτεχνείο. Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι το ήθος και η ταπεινότητά τους. Τις χαρακτηρίζει η αντοχή και η πίστη σε αυτό που κάνανε. Δεν ξεπούλησαν τίποτε στα χρόνια που ακολούθησαν... 
... Όλες αυτές οι γυναίκες δεν ζήτησαν να ηγηθούν, δεν εκμεταλλεύτηκαν τις ταλαιπωρίες τους, και η επίσημη ιστορία τις «αντάμειψε» με σχεδόν μηδενική αναφορά... 
... Σε όλες τις φυλακές και τις εξορίες έβγαζαν φωτογραφίες, ακόμα και στο Μακρονήσι. Έδειχναν ανέμελες, κεφάτες, για να τις βλέπουν έτσι οι δικοί τους και να μη στενοχωριούνται. Ήταν κι αυτό ένας τρόπος αντίστασης...

... Τι διδάχθηκα από αυτές τις γυναίκες; Πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα το ήθος τους. Ζήλεψα την αντοχή τους..."

Ήθος και ταπεινότητα!
Τι λέξεις!
Γνωρίζουμε άραγε πώς ορίζονται;

Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2012

Διακριτικές παρουσιάσεις διακεκριμένων ανθρώπων

 Αν δε μου ’δινες την ποίηση, Κύριε,
δε θα ’χα τίποτα για να ζήσω.
Αυτά τα χωράφια δε θα ’ταν δικά μου.
Ενώ τώρα ευτύχησα να ’χω μηλιές,
να πετάξουνε κλώνους οι πέτρες μου,
να γιομίσουν οι φούχτες μου ήλιο,
η έρημός μου λαό,
τα περιβόλια μου αηδόνια.


  • Άξιζε (και) η σημερινή εκπομπή του Βασίλη Βασιλικού "Άξιον εστί", για δύο παραπάνω λόγους. Πρώτα, γιατί ήταν όμορφα αφιερωμένη στο Νικηφόρο Βρεττάκο, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννησή του και την ανακήρυξη από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου του 2012 ως "Ετους Νικηφόρου Βρεττάκου". Και επίσης, γιατί προβλήθηκε με όμορφο και διακριτικό τρόπο η Δημόσια Βιβλιοθήκη Σπάρτης όπου φυλάσσεται το αρχείο του ποιητή. Με όμορφο και διακριτικό τρόπο μίλησε στο Βασίλη Βασιλικό η υπεύθυνη βιβλιοθηκονόμος Ελένη Τζινιέρη-Τζανετάκου, μας ξενάγησε στους χώρους της Βιβλιοθήκης και μας ενημέρωσε για τις δράσεις που σχεδιάζονται για να τιμήσουν τη μνήμη του Λάκωνα ποιητή.
(Ο Βασίλης Σκουλάς τραγουδά τον Πικραμένο Αναχωρητή σε μουσική Παναγιώτη Κωνσταντακόπουλου. Και η Μαρία Δημητριάδη από τον ίδιο δίσκο τραγουδά Νύχτα στο ίδιο τραπέζι.)

  • Με ιδιαίτερη χαρά να πούμε ότι στην ίδια βιβλιοθήκη δόθηκε έπαινος από την Ακαδημία Αθηνών γιατί  «αποτελεί τον κύριο πολιτιστικό και μορφωτικό παράγοντα της πρωτεύουσας της Λακωνίας, όπου συγκεντρώνονται τα αρχεία και οι βιβλιοθήκες Λακώνων λογίων, συντάσσεται η Λακωνική βιβλιογραφία και προσωπογραφία και γίνονται εκδόσεις, που αφορούν θέματα και πρόσωπα της Λακωνίας». Μπράβο στη Βιβλιοθήκη της Σπάρτης και στους ανθρώπους που τη λειτουργούν.
  •  Βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών δόθηκε στον Χαράλαμπο Π. Συμεωνίδη για το δίτομο «Ετυμολογικό Λεξικό των Νεοελληνικών Οικωνυμίων» (έκδοση Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου, Λευκωσία - Θεσσαλονίκη 2010). Είναι ένα πολύ μεγάλο και σπουδαίο έργο, έργο ζωής υποθέτω, αν κρίνει κανείς από το μέγεθος και από τις τόσες πολλές πηγές που έχουν χρησιμοποιηθεί. Μάλιστα, οι πηγές δεν είναι μόνο ελληνικές, αλλά και πολλές ξενόγλωσσες, καλύπτουν τις βαλκανικές χώρες και την Τουρκία, ενώ χρησιμοποιούνται και ερμηνεύονται φωνητικά σύμβολα αλβανικά, αρουμανικά, σλαβικά και τουρκικά. Είχα την ευκαιρία να ανατρέξω σ' αυτό  και εντυπωσιάστηκα από την πληθώρα των πηγών που χρησιμοποιεί. Έτσι, επειδή είχα μόλις το τελευταίο καλοκαίρι διαβάσει τα τεύχη της Κρητικής Εστίας όπου δημοσιεύονται πολλά άρθρα για τα κρητικά τοπωνύμια, με πολλή ικανοποίηση βρήκα τις αναφορές αυτές στο λεξικό του κ. Συμεωνίδη. Άξιος ο δημιουργός του, χρήσιμο βοήθημα για βιβλιοθήκες και αρχεία.
  •  Βραβείο δόθηκε στον πρόεδρο του Χαμόγελου του Παιδιού, Κώστα Γιαννόπουλο. Εδώ, σιωπούμε και αν μπορούμε συμμετέχουμε. 
  • Βραβεία δόθηκαν επίσης στους ποιητές Γιώργο Μαρκόπουλο  και Μιχάλη Γκανά.
Άθλιος καιρὸς στη φοβερὴ πατρίδα μου
και λίβας ἀνελέητος σκληρὸς τοῦ Ἰουλίου!
...........
Δύσκαμπτη πατρίδα, σικελική!

Βατομουριὲς σκονισμένες
και σχοίνα που τα παντελόνια τραβολογούν!
.................
Ω πατρίδα, αιώνια ταραχὴ της πρώτης ερωμένης.

Ω ζωὴ κομμένη στη μέση,
καὶ ω νεότητα απὸ τότε, τέλος, τραυματισμένη
σαν ένα κοριτσάκι με το καλό του φόρεμα
που ισορροποῦσε πάνω στην ἐγκαταλειμμένη
γραμμὴ του τραίνου, ισορροποῦσε...

(Η φοβερή πατρίδα μου, του Γιώργου Μαρκόπουλου)


Χλωρίδα μου πατρίδα μου
γέννημα θρέμμα σου βορά των ψυχανθών
βασιλικός πλατύφυλλης αποδημίας
σγουρό μελισσοβότανο της μνήμης
που το φυσώ κι έρχονται σμήνος οι σκιές
στη βουερή κυψέλη του κορμιού μου
κάνοντας το πικρό-γλυκό
τον κόσμο μέλι.
.................
(Παραλογή, του Μιχάλη Γκανά. Όμως, από τον Μιχάλη Γκανά έχω στο μυαλό μου και το μικρό του διήγημα "Τα χέρια" από τη συλλογή "Γυναικών", όπου τα χέρια ήθελαν χάδια και αυτή τα πλυνε για να χαϊδευτούν!)
  • Έπαινος δόθηκε στο Χανιώτη δάσκαλο, λαογράφο και συγγραφέα Σταμάτη Αποστολάκη "για την πεντηκονταετή προσήλωσή του στην ανίχνευση, διάσωση, καταγραφή και παράδοση στις επόμενες γενιές της κρητικής λαϊκής κληρονομιάς". Πέρα από τα βιβλία του, τον γνωρίζουμε από τα δημοσιεύματά του στα Χανιώτικα Νέα, όπου για πολλά χρόνια έχει μόνιμη στήλη.
"Πλούτη και κάλλη φθείρονται, κι η Νιότη μπαταλεύγει,
Αγάπη και Καλή Καρδιά, στον κόσμο βασιλεύγει!"

Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2012

«Η νύχτα μας είναι σκοτεινή, αλλά δεν είμαστε σκλάβοι». Καλή Χρονιά, καλή δύναμη!

Μου άρεσε η ιστορία του Άη Βασίλη των τυφλών, του τυφλού ποιητή και εσπεραντιστή Βασίλι Γιεροσένκο, που δημοσίευσε η Ευγενία Κριτσέφσκαγια στην Πρωτοχρονιάτικη Αυγή. Ο Βασίλι Γιεροσένκο (τον βρήκα ως Yaroshenko ή Yeroshenko) ήταν Ουκρανός, τον τίμησε η Ιαπωνία σαν ποιητή (μου θύμισε την περίπτωση του Λευκάδιου Χέρν), ήταν γλωσσομαθής και δίδαξε μεταξύ των άλλων τη γλώσσα Εσπεράντο. 

Το πορτραίτο του Βασίλι Γιεροσένκο από τον Ιάπωνα καλλιτέχνη Nakamura Tsune (http://www.momat.go.jp/english/artmuseum/permanent20100220.html)
Το κείμενο είναι γλαφυρό και πολύ ενδιαφέρον, αξίζει να διαβαστεί:

Το πράσινο αστέρι: ή ιστορία ενός σύγχρονου Αγίου Βασιλείου

Το πράσινο αστέρι στον τίτλο του κειμένου δεν έχει καμιά σχέση με το πράσινο ήλιο, αν και τα δυο αυτά ουράνια σώματα ανέκαθεν πρέσβευαν την ελπίδα, είτε βαμμένα σε πράσινο είτε σε κόκκινο χρώμα.

Το πράσινο αστέρι γεννήθηκε το 1892, σαν σύμβολο της τεχνητής διεθνούς γλώσσας εσπεράντο, έγινε σήμα κατατεθέν για τους εσπεραντίστες ανά τον κόσμο, που την φοράνε ακόμα και σήμερα στα πέτα των σακακιών τους για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους όπως οι αθάνατοι συνοδοιπόροι του Χαϊλάντερ.

Στη νέα γλώσσα εναποτέθηκαν κάποτε μεγάλες ελπίδες, όσες σχεδόν και στην Οκτωβριανή επανάσταση, που προσδοκούσαν να γίνει μια παγκόσμια πυρκαγιά, ένα παρανάλωμα, όπου θα καίγονταν όλες οι αδικίες του κόσμου για να βγει ένα κράμα δυνατό, ανθεκτικό και αιώνιο, μια αληθινή κοινωνία των ηνωμένων εθνών. Η εσπεράντο θα μπορούσε να γίνει γλώσσα αυτού του νέου κόσμου - επίσης ένα κράμα παγκοσμίων γλωσσών, απαλλαγμένο από περιττά γραμματικά και συντακτικά βάρη, απλή και προσιτή.

Ο 20ός αιώνας απέδειξε την ουτοπικότητα αυτών των προσδοκιών: δεν ήταν μόνο οι Έλληνες που δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν μεταξύ τους, η συνεννόηση και αυτό το ρημαδιασμένο «μαζί» ήταν και είναι γενικώς απαγορευτικό για το ανθρώπινο είδος, που αν μπορεί να κάνει κάτι «μαζί», το πράττει μόνο σε επίπεδο οικογένειας - και αν. Ούτε ο κόσμος θα μπορούσε να υπάρξει ενιαίος, ούτε η Ευρώπη, όπως αποδείχθηκε μετά από σύντομη αγωνία μερικών δεκαετιών.

Σε κάθε κανόνα όμως υπάρχει και η εξαίρεση: αν ο κόσμος δεν καταφέρνει να κάνει κάτι πραγματικά μεγάλο για τον άνθρωπο, βρίσκεται ένας άνθρωπος, που κάνει πολλά για τον κόσμο.

Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από το θάνατο του Βασίλι Γιεροσένκο, Ουκρανός συγγραφέας γεννημένος στη Ρωσία, συμβολιστής ποιητής, γλωσσομαθής, καταχωρημένος σε όλες τις εγκυκλοπαίδειες των ανατολικών χωρών ως Ιάπωνας συγγραφέας. Ο Γιεροσένκο είναι ευρέως γνωστός στην Ανατολή, πολύ λιγότερο στη Δύση και σχεδόν καθόλου στην πατρίδα (ή στις πατρίδες) του.

Ήταν «θύμα» των πρωτοχρονιάτικων εθίμων. Είχε την ατυχία να γεννηθεί στις 31 Δεκεμβρίου του 1890, την πιο παγερή νύχτα του Δωδεκαήμερου, και οι γονείς του, ως όφειλαν, πήγαν το νεογέννητο στην εκκλησία να το βαφτίσουν. Ο παπάς που γιόρταζε σερί τη Γέννηση του Κυρίου και τον ερχομό του Νέου έτους, ήταν ως είθισται πιωμένος, και το μωρό του 'πεσε μέσα στην κολυμπήθρα με το παγωμένο νερό. Έτσι βαφτίστηκε ο Βασίλι, που επέζησε της περιπέτειας ατσαλωμένος, πλην όμως άρχισε σταδιακά να χάνει την όραση, μέχρις ότου την έχασε εντελώς στα τέσσερά του.

Μέσα στα 62 επόμενα χρόνια ο «πρωτοχρονιάτικος» αόμματος απέδειξε, περίτρανα, ότι τυφλός δεν είναι όποιος δεν έχει όραση και ότι στο σκοτάδι δεν μένει όποιος δεν βλέπει τον ήλιο. Το ξεκίνημά της πορείας του Βασίλι Γιεροσένκο φώτισε το πράσινο αστέρι: ήταν στην αυγή της εποχής της αθωότητας, όταν οι μεγαλοφυΐες σχεδίαζαν τις επαναστάσεις, κι ακόμα υπήρχε χώρος τόσο για τους Αγίους Βασίληδες της ιστορίας και της Εκκλησίας, όσο και τους Αγίους Βασίληδες των παραμυθιών.

Τον νεαρό τυφλό μουσικό, που έπαιζε κιθάρα στα εστιατόρια της Μόσχας, πρόσεξε η αδερφή του Λέοντα Τολστόι, η Άννα Σαράποβα, διευθύντρια της Σχολής Εσπεράντο και μεταφράστρια στη γλώσσα της ελπίδας των έργων του αδερφού της.

Κάμποσους μήνες αργότερα, φορώντας το αστέρι στο πέτο του παλτού του, ο Βασίλι Γιεροσένκο έφυγε για το ταξίδι της ζωής του, και παντού στον κόσμο τον φρόντιζαν τα μέλη αυτής της «κοινότητας» του πράσινου αστεριού: «Ούτε το λυχνάρι του Αλλαντίν δεν θα με βοηθούσε περισσότερο», έγραψε αργότερα ο Γιεροσένκο.

Το ταξίδι ξεκίνησε από την Αγγλία, όπου ο τυφλός εσπεραντίστας ασχολήθηκε με τη μουσική, την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας και μυήθηκε στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Δεν πέρασε χρόνος, και στον αγγλικό τύπο δημοσιεύθηκαν τα παραμύθια και τα ποιήματά του: «Δεν υπάρχει στον κόσμο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος», έγραφε. «Βλέπω τον ήλιο, βλέπω το φως».

Ο Γιεροσένκο κυριολεκτούσε: κυκλοφορούσε από χώρα σε χώρα, χωρίς οδηγό και χωρίς καν το μπαστουνάκι! Σε μερικούς μήνες αφότου έφτασε στη Ιαπωνία, μιλούσε και έγραφε ιαπωνικά, και ερωτευμένος με τη χώρα και τους ανθρώπους της έγραφε: «Λίγη γη και πολλή ευτυχία».

Αλλά η αποστολική του καρδιά δεν του επιτρέπει να επαναπαυτεί στο «νησί της Κίρκης», όπως αποκαλούσε τη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου. Τον ήλιο και το φως που απέκτησε, έπρεπε να τα μεταλαμπαδεύσει σε όσους τα είχε ανάγκη - κυριολεκτικά και μεταφορικά. Έτσι διετέλεσε διευθυντής της Σχολής τυφλών στη Βιρμανία (Μιανμάρ), αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τον κόσμο του βουδισμού, ενώ δίδασκε σε εσπεράντο τη ρωσική γλώσσα και λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου. Στην ουσία δίδασκε την ελπίδα, άνοιγε τα μάτια στους ανθρώπους, κυριολεκτικά και μεταφορικά, ακυρώνοντας τα σύνορα ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, «ξεφλουδίζοντας» τον κόσμο σαν το κρεμμύδι και φτάνοντας στην υγρή του σάρκα, όπου η κοινή όραση είναι άχρηστη έτσι κι αλλιώς.

Μετά την Κίνα, ο «Άγιος» Βασίλι επί ένα χρόνο έζησε στο ρωσικό Βορρά, ξετρυπώνοντας τους εκεί τυφλούς και μεταφέροντάς τους στη Μεγάλη Γη, πέρασε μια βόλτα από το χωριό του, όπου ο κόσμος μαζευόταν στο πατρικό του για ν' ακούσει τα παραμύθια του «αόμματου Κινέζου», και κατέληξε στο νότιο άκρο της τότε Σοβιετικής Ένωσης, στην Τουρκμενία. Εκεί, το 1935 ο Γιεροσένκο ίδρυσε την πρώτη Σχολή Τυφλών και το πρώτο βιβλίο, τυπωμένο στα τουρκμενικά με το σύστημα Μπράιλ, ξεκινούσε με την φράση «Η νύχτα μας είναι σκοτεινή, αλλά δεν είμαστε σκλάβοι».

Το 1938 ο Γιεροσένκο κερδίζει το χάλκινο μετάλλιο στο πρωτάθλημα σκακιού της Σοβιετικής Ένωσης και την ίδια χρονιά το καθεστώς διαλύει την Ένωση των Σοβιετικών Εσπεραντιστών, ενώ τα μέλη της συλλαμβάνονται με την κατηγορία της κατασκοπίας και της αντισοβιετικής δράσης υπέρ του ιμπεριαλισμού.

«Οι άνθρωποι θα χρειαστούν την εσπεράντο, όταν θα αποκτήσουν την ποθητή ελευθερία όλοι οι λαοί του κόσμου, και αυτή η μέρα δε θ' αργήσει να 'ρθει», έγραψε εκείνες τις ημέρες ο Γιεροσένκο στον Στάλιν, υπερασπιζόμενος τους φίλους του. Σήμερα, σύμφωνα με την δυνατότερη επίσημη στατιστική, η εσπεράντο μιλιέται από περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους. Όπως φαίνεται, η ελευθερία των λαών παραμένει έννοια αφηρημένη, όπως η ελπίδα και η ελευθερία. Και συμβαίνει το εξής παράδοξο: στη Σοβιετική Ένωση κάποια έργα του Βασίλι Γιεροσένκο εκδόθηκαν για πρώτη φορά τη δεκαετία του '30, σε μετάφραση από την εσπεράντο, τα κινέζικα και τα γιαπωνέζικα, κάποια πάλι - τις δεκαετίες του '60 και '70.

Έκρηξη στις εκδόσεις του Βασίλι Γιεροσένκο στην Ιαπωνία παρατηρείται τη δεκαετία του '20, και τα άπαντά του βλέπουν το φως το 1959, επτά χρόνια μετά το θάνατό του. Οι Ουκρανοί ανακάλυψαν τον διάσημο στην Ανατολή συμπατριώτη τους τη δεκαετία του '60 (μοναδική έκδοση στα ουκρανικά), για να τον αναζητήσουν ξανά μόλις στη νέα χιλιετία.

Πέθανε ο Βασίλι Γιεροσένκο, σχεδόν την παραμονή των Χριστουγέννων, μια παγερή νύχτα της 23ης Δεκεμβρίου του 1952, αφού ολοκλήρωσε πρώτα την τελευταία του λογοτεχνική δουλειά.

Πριν ξεψυχήσει, ο Άγιος των τυφλών όλης της υφηλίου συγκέντρωσε το αρχείο του, καρπούς μιας ζωής και σοφίας, και το έστειλε στην Πανρωσική Ένωση των Τυφλών: το τριαξονικό φορτηγό το μετέφερε στο προορισμό του, αλλά για κάποιο ανεξήγητο λόγο όλος αυτός ο θησαυρός κατέληξε στο λέβητα της Ένωσης...

(Εδώ θα μπορούσαμε να βάλουμε τελεία, κλείνοντας το κείμενο με την κοινοτυπία πως κάηκαν οι ελπίδες του κόσμου. Μα δεν θα ήταν πρέπον για ένα πρωτοχρονιάτικο κείμενο...)

Ο Βασίλι Γιεροσένκο ξαναζεί σήμερα μια δεύτερη ζωή στο Διαδίκτυο, χάρη στο οποίο το έργο και τα πιστεύω του γίνονται όλο και πιο γνωστά στη πατρίδα του, που τόση ανάγκη έχει από ελπίδα. Μπορεί να μη φορέσουν όλοι οι αναγνώστες το πράσινο αστέρι, αλλά κάποιοι απ' αυτούς θ' αρχίσουν τουλάχιστον να σκέφτονται «πράσινα». Δεν θα ήταν λάθος να το ονομάσουμε «οικολογικά», πάντα όμως με την οικουμενική έννοια. Για τον τυφλό Γιεροσένκο δεν υπήρχε σύνορο ανάμεσα στον κόσμο τον ρεαλιστικό και τον κόσμο τον παραμυθένιο, οι ήρωες του οποίου ανεβοκατέβαιναν στη Γη και έσμιγαν με τους ανθρώπους. Ο ίδιος ο συγγραφέας ομιλούσε όχι μόνο τις δέκα ανθρώπινες γλώσσες και μία γλώσσα της ελπίδας, αλλά και τις γλώσσες των φυτών και των ζώων.

Οι δυτικοί, αλλά και οι ίδιοι οι συμπατριώτες του, καταχώρησαν τον Βασίλι Γιεροσένκο στους ποιητές του συμβολισμού, σφραγίζοντας μ' αυτόν τον όρο όσα παρέμεναν πέρα από την αντίληψή τους. Είναι όμως δυνατόν να μετρήσεις με τα ανθρώπινα μέτρα και σταθμά έναν Άγιο Βασίλειο; Έναν Άη-Βασίλη;

(Πηγή: http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=660390)

Καλή Χρονιά, καλύτερη απ' ό,τι περιμέναμε!