Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013

Παιδικές φωτογραφίες και σκόρπιες μνήμες



Έπεσε η ιδέα από τον βιβλιοθηκάριο να διηγηθούμε κάτι μέσα από μια παιδική φωτογραφία. Ωραία ιδέα ... αρκεί να μην πέσουμε στη νοσταλγία ή και στη μελαγχολία, όταν μάλιστα έχουμε στην πλάτη κάποιες δεκαετίες και όταν οι θύμισες μας φέρνουν και κάποιες στεναχώριες.

Η παραπάνω φωτογραφία είναι η πρώτη μου, είμαι με την ξαδέλφη μου την Ελένη, εγώ περίπου ενός έτους, εκείνη κάτι μηνών. Οι μαμάδες μας (αδελφές μεταξύ τους) μας περιέγραψαν ότι μόλις μας είχαν ταϊσει ρύζι, λαπά σκέτο, είχαμε φάει μπόλικο, αυτό φαίνεται και από τις φουσκωμένες μας κοιλιές! Ξεχωρίζουν οι σταυροί, οι βαφτιστικοί μας, ήταν χρυσοί. Νονός μου ήταν ο Μάρακας, έχω ξεχάσει το μικρό του, ήταν αφεντικό του πατέρα μου, είχε μάντρα. Τη νονά μου τη λέγανε Αγλαϊα, είχανε σπίτι στα Παχιανά, ωραίο σπίτι για τα δεδομένα της εποχής και συγκρίνοντας με το δικό μας.

Συνήθως, μετά από μια τέτοια αρχή, ακολουθεί το  ... ήταν ωραία χρόνια τότε... Μιλάμε για μέσα της δεκαετίας του '50, μια δύσκολη δεκαετία. Εμείς μέναμε στα Χανιά, η θεία μου στο χωριό, το Κυρτωμάδω. Ο πατέρας μου εργάτης, σιδεράς, πολύ χαμηλό το μεροκάματο και κυνήγι. Εκείνος αριστερός, ο αδερφός του χωροφύλακας, αγαπημένοι όμως, κι όταν ερχόταν κανένας βουλευτής της ΕΔΑ, πήγαινε αποβραδίς στο σπίτι και παρακαλούσε τον πατέρα μου να μην πάει στη συγκέντρωση, θα γίνουν φασαρίες τούλεγε. Μα πού να τον ακούσει ο κυρ Αλέκος. Και φτώχεια, πολλή φτώχεια μα και πολλή αγάπη και γλέντια, πολλά γλέντια και χαρές στο σπίτι, με τους γειτόνους, με τους συγγενείς. Τα σπίτια ήταν πάντα ανοιχτά.

Κι εδώ η δεύτερη φωτογραφία της ζωής μου, μέσα στα λουλούδια, κρατώντας λουλούδια, κλασική πόζα!,
Μέναμε τότε στη συνοικία της Νέας Χώρας, Ακτή Κανάρη 27. Ήταν ένα σπίτι με πλάτος όσο ένα δωμάτιο, το ένα δωμάτιο πίσω από το άλλο, η σάλα (δηλαδή ένα τετράγωνο τραπέζι με 6 καρέκλες, ακόμα υπάρχουν στο πατρικό), η κρεβατοκάμερα, το δωμάτιο των παιδιών (τρία αδέρφια σ'ενα δωμάτιο) και η κουζίνα, όχι μεγάλα δωμάτια βέβαια, και το αποχωρητήριο έξω, στην εσωτερική αυλή. Δεν υπάρχει τώρα το σπίτι αυτό, έχει αλλάξει η εικόνα της γειτονιάς, δυσκολεύομαι ν' αναγνωρίσω ποιος έμενε πού. Η κυρά-Βάσω με τη γιαγιά Σταματικώ, η Μεσσαρίταινα, η Νίκη η Ξυφαντάραινα, ο κυρ Γιάννης πιο κάτω που μου τρύπησε τ' αυτιά με το καμινέτο και μια βελόνα. Το σπίτι της θείας Νίκης (ήταν ξαδέρφη της μαμάς μου) ήταν τρία σπίτια μετά το δικό μας. Κάθε πρωί που κάνανε δουλειές οι γυναίκες κι απλώνανε τα σεντόνια ν' αεριστούν, τραγουδούσαν κι όλας, φωναχτά, μάλλον ... δυνατά ν' ακούγονται σ' όλη τη γειτονιά. Θυμάμαι τη μάνα μου να τραγουδά και ν' απαντά η Ξυφαντάραινα και πάλι τα ίδια... Τραγουδούσαν κρητικά, τον Πραματευτή, αλλά και το "Ένα καράβι απ΄ τον Περαία" του Μητσάκη. Είχε ναυτικούς η γειτονιά, όπως ο άντρας της κυρά-Βάσως που έλιπε για χρόνια κάθε φορά και πάντα θαύμαζα τα δώρα που έφερνε στο σπίτι όταν ερχόταν, κυρίως εκείνα με τις κούκλες που γύριζαν κι ακουγόταν μουσική.

Μα να γυρίσω στην Ελένη. Έμεναν στο χωριό, πηγαίναμε συχνά. Το Κυρτωμάδω είναι δίπλα στην Αγιά και πιο πάνω ο Αλικιανός. Μικρό χωριό, γεμάτο ελιές, πορτοκαλιές και λεμονιές και με πολλά νερά, περνά ο "ποταμός" Κερίτης από μέσα και είναι ευλογία, όπως έλεγαν οι παλιότεροι. Το χωριό έχει παλιά ιστορία, το όνομά του προέρχεται από έναν Ενετό γαιοκτήμονα της περιοχής, τον κυρ-Θωμά, έτσι λέει ο Στέργιος Σπανάκης που έχει καταγράψει τα χωριά όλης της Κρήτης. Έχει και μνημείο, έγιναν κι εδώ εκτελέσεις από τους Γερμανούς, μαζέψανε τους άντρες και τους στήσανε στη σειρά, μπροστά από ένα ρέμα, απέναντι τα γυναικόπαιδα να βλέπουνε, τι έκαναν τα ζώα πώς να περιγραφεί με λίγα λόγια ...

Με την Ελένη είμασταν και είμαστε ακόμη πολύ αγαπημένες. Μεγαλώνοντας, εγώ έφυγα στην Αθήνα, εκείνη ζει στη Μακεδονία, μα κάθε χρόνο το καλοκαίρι έχουμε συνάθροιση στο χωριό, γονείς, αδερφοξάδερφα και τα παιδιά μας, μεγάλα πια κι εκείνα. Χρόνια τώρα αυτή η δουλειά. Κάποιοι έχουν φύγει, ο πατέρας μου και η θεία μου λείπουν από την αρχική εκείνη ομάδα της δεκαετίας του '50. Η ζωή προχωράει.


Εδώ,  στην παραλία της Νέας Χώρας το 1966 πια, είμαι 11 χρονών, με τα αδέλφια μου, τη θεία μου και τον ξάδελφό μου το Γρηγόρη
Και πάλι πίσω στη Νέα Χώρα. Η παραλία, μια απέραντη αμμουδιά. Όταν είμασταν παιδιά, φεύγαμε από το πρωί για τη θάλασσα, τα πόδια μας μουλιάζανε στο νερό. Εχω χρόνια να κολυμπήσω εκεί. Και να προσκυνήσω στο εικονοστάσι του Άη Γιάννη, που ήταν λίγο παρακάτω από το σπίτι, πάνω από την Καμήλα, το βράχο, δεν ξέρω αν υπάρχει ακόμα, υπάρχει; Πιο πέρα ο Βόλακας, και πιο μακριά ακόμη τα Λαζαρέτα, ένα μακρόστενο νησάκι (λέμε τώρα), σαν κροκόδειλος, έτσι μου φαινόταν.  Έχει αλλάξει και η Νέα Χώρα.

Ήταν ωραία τα χρόνια εκείνα τελικά; 
Ήταν τα παιδικά μας χρόνια. Αυτό.
 ----------------------------------------------------------------------

Στο αφιέρωμα συμμετέχουν τα παρακάτω ιστολόγια:

AnnaSilia: http://silia.wordpress.com/
Deva Aleema: http://www.baxalon.gr/index.php/grafoume/itemlist/user/47-devaaleema
Kidscloud: http://www.kidscloud.gr/
Nefosis και RoubinakiM: http://rubycloud.blogspot.gr/
Passionflower: http://www.purplepassionflower.blogspot.gr/
Polyanna: http://pollyannasdays.blogspot.gr/
Αναγεννημένη: http://anagennimeni.wordpress.com/
Βιβλιοθηκάριος: http://www.vivliothekarios.blogspot.gr/
Καγκουρώ: http://katerinatoraki.blogspot.gr/
Κόκκινο Καγκουρώ: http://redkangaroo.wordpress.com/
Κυνοκέφαλοι: http://kynokefaloi.blogspot.gr/
Ο Ήχος του Ανέμου: http://breezesound.blogspot.gr/
Σημειωματάριο: http://fvasileiou.wordpress.com/ 
Τσαλαπετεινός: http://tsalapetinos.blogspot.gr/

9 σχόλια:

  1. Αν πατρίδα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια, οι φωτογραφίες των παιδικών μας χρόνων είναι οι χάρτες της- το καταλαβαίνεις βέβαια πως "φωτογράφισες" μια ολόκληρη εποχή.. Υπέροχο. Σε ευχαριστούμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. τελικά οι παιδικές μας αναμνήσεις είναι γλυκιές και όμορφες :)
    βλέποντας ότι την πρώτη σου φωτογραφία σου την έβγαλαν 1 χρονού σκέφτηκα τις 2000 περίπου φωτογραφίες που έχω ήδη βγάλει της κόρης μου που είναι 1 τώρα. τεράστια διαφορά! πως αλλάζουν οι καιροί

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πολύ ωραία ανάρτηση.
    Πατρίδα μας είναι η μνήμη :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @ Γιώργο Όντως τελικά πατρίδα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια, και το νιώθουμε περισσότερο όσο μεγαλώνουμε. Κι έτσι, @ Σταυρούλα, πατρίδα μας είναι οι μνήμες που τις αποτυπώναμε τότε περισσότερο μέσα μας, τώρα και στις εξωτερικές εικόνες @ DaisyCrazy. Κι εγώ έχω άλμπουμ, άλμπουμ και τώρα ... φακέλους και αρχεία ηλεκτρονικά που ούτε καν εμφανίζω στο χαρτί. Κατανάλωση κι εδώ. Ζωή για κατανάλωση, όπως περιέγραψε ο Bauman. Όμως νομίζω, έτσι τουλάχιστον θέλω να νομίζω, ότι και πάλι, οι μνήμες κάνουν τη δουλειά τους. Αρκεί κι εμείς οι γονείς, να το καλλιεργούμε λιγάκι. Ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια, το γράψιμο αυτό με πήγε πολύ πίσω, με συγκίνησε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Mία εικόνα βλέπεις και πλημμυρίζεις εκατομμύρια μέσα σου....
    Όμορφες αναμνήσεις! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Τα παιδικά χρονια εξ'ορισμού και μονο ειναι ομορφα γιατι είναι εμείς. Πόσο ωραία μας τα διηγήθηκες;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Μια φωτογραφία (ή περισσότερες), μια εποχή! Μ' αρέσει η αφήγηση, ο χωρίς εξιδανίκευση ρεαλισμός της. Μας θυμίζει ότι μπορούμε να ελπίζουμε. Έχουμε γνωρίσει και άλλα δύσκολα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αυτές οι οικογενειακές συνάξεις στο χωριό... χρώμα στις παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες. Αλλά, όπως λες, "η ζωή προχωράει".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @KID'S CLOUD, @Polyanna, @Εύη Βουλγαράκη-Πισίνα, @γρηγόρη στ. καλημέρα σας. Μας δόθηκε μια ευκαιρία ν' ανακαλέσουμε μνήμες, τόπους, πρόσωπα, μια ζωή που υπήρξε και που συνεχίζεται. Ποιος είπε ότι το σήμερα είναι το παρελθόν του μέλλοντος; Έτσι ακριβώς, παίρνουμε και προχωράμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή